Decyzją Prezydenta RP Andrzeja Dudy "Nowy Wiśnicz - zespół architektoniczno - krajobrazowy" został wpisany na listę Pomników Historii w maju 2020r. Rozporządzenie podpisane przez Prezydenta RP 20 kwietnia 2020 roku weszło w życie z dniem 13 maja.
Jedną z decyzji programowych obchodów 400-lecia Nowego Wiśnicza było rozpoczęcie prac nad przygotowaniem wniosku do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego o nadanie tytułu Pomnika Historii dla krajobrazu kulturowego Nowego Wiśnicza.
Efektem prac był dokument, który przeszedł pozytywną weryfikację przez Narodowy Instytut Dziedzictwa i w styczniu 2017 roku Burmistrz Nowego Wiśnicza pani Małgorzata Więckowska złożyła wniosek na ręce Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W ramach procedowania wniosek otrzymał pozytywną rekomendację Rady Ochrony Zabytków oraz akceptację Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, pana prof. Piotra Glińskiego.
Prace zespołu pod nadzorem Burmistrza Nowego Wiśnicza rozpoczęły się w połowie 2016 roku. W skład zespołu opracowującego wniosek wchodzili:
Eksperci:
mgr Roman Marcinek
dr Andrzej Siwek
mgr inż. arch. Maria Myczkowska-Szałankiewicz
Ze strony Urzędu Miasta Nowy Wiśnicz i Muzeum Ziemi Wiśnickiej:
Regina Wielgus
Piotr Pyziak
Pracownicy Referatu Rolnictwa, Ochrony Środowiska i Gospodarki Przestrzennej UM, Referatu Kultury, Promocji, Turystyki i Sportu UM oraz pracownicy Muzeum Ziemi Wiśnickiej
Konsultanci:
prof. Zbigniew Myczkowski
prof. dr hab. Piotr S. Szlezynger
mgr Michał Maksymiuk
Za Pomnik Historii uznany został zespół architektoniczno-krajobrazowy położony na obszarze Nowego Wiśnicza, Starego Wiśnicza i Leksandrowej. Jest to centrum Nowego Wiśnicza z zabytkowym Ratuszem i Kościołem pw. Wniebowzięcia NMP, Zamek i dawny klasztor oo. Karmelitów Bosych, w którym obecnie mieści się Zakład Karny Nowy Wiśnicz.
Celem ochrony pomnika historii jest zachowanie, ze względu na wartości historyczne, artystyczne, naukowe, przestrzenne i krajobrazowe, jednego z najcenniejszych w Polsce siedemnastowiecznych zespołów architektonicznych o jednorodnych cechach stylowych i doskonałej ekspozycji w krajobrazie.
Treść rozporządzenia wraz z mapą Pomnika Historii zamieszczamy poniżej:
